Tapu Nedir? Tapu Çeşitleri Nelerdir?
Gayrimenkullere ait birbirinden farklı tapu türleri bulunur. Bu nedenle mülk edinmek isteyen kişiler, almak istedikleri mülkün tapusu hakkında bilgi sahibi olmalıdır. Peki, mülk sahibi olmak isteyenleri bu kadar ilgilendiren tapu nedir? Kaç çeşit tapu türü bulunur?
Tapu Nedir?
Tapu, Tapu Sicil Müdürlüğü tarafından verilen, arazinin üzerine inşa edilmiş yapının ya da arazinin bir bölümünün sahipliğini gösteren, herhangi usulsüz bir durum kanıtlanana kadar hukuki alanda geçerli sayılan yazılı ve resmi belgedir. Her gayrimenkule ait bir tapu belgesi bulunur. Gayrimenkulle ilgili tüm bilgiler ise bu tapu belgesinde yer alır.
Tapu Çeşitleri Nelerdir?
Taşınmazlara ait olan üç farklı tapu çeşidi bulunur. Bunlar kat irtifakı tapusu, kat mülkiyeti tapusu ve hisseli tapudur. Tapu belgesinin renklerinden haberdar olmanın yanında mülk sahibi olmak isteyen kişilerin, taşınmazın mevcut yapısına ya da sahipliğine göre farklılık gösteren bu tapu türlerini mutlaka bilmesi gerekir.
Tapu çeşitleri ve açıklamaları şu şekildedir;
1- Kat İrtifaklı Tapu
İnşaatına henüz başlanmamış ya da inşaat aşamasındaki binalar üzerinde kat irtifakı kurulur. İnşaat aşamasındaki arsa Tapu Sicil Müdürlüğü tarafından kayıt altına alınır. Hak sahiplerinin arsadaki paylarını göstermek amacıyla çıkarılan resmi tapu belgesine de kat irtifaklı tapu denir. Kat irtifaklı tapuya sahip olan yapı Tapu Dairesine kayıtlıdır; bu nedenle de resmi bir özelliğe sahiptir.
Kat irtifaklı tapu belgesinde, binada bulunan kapı numaraları, mülk sahibi olacaklara ait olan alanlar belirlenmiştir. Yani kat irtifakına sahip olan mülkte her hak sahibinin alanı bellidir. Bu nedenle mülk üzerinde hak sahibi olan kişiler bir takım yasal haklara da sahiptir. Bunun yanında mülk sahibi olmak isteyen bir kişi, kat irtifaklı tapuya sahip olan bir yapıdan ev almak isterse, bu yapı üzerinden konut kredisi çekebilir. Bankalar kat irtifaklı tapuya sahip olan yapılara konut kredisi vermektedir.
2- Kat Mülkiyetli Tapu
Kat mülkiyeti, mülk sahibinin, inşaatı tamamlanmış bir binanın kat, mahzen, mağaza, depo gibi başlı başına kullanmaya elverişli alanlar üzerinde kurulan ve ortak yerlerle bağlantılı özel mülkiyet hakkını betimlemek için kullanılan terimdir. Kat mülkiyetli tapu ise inşaatı tamamlanmış bir bina üzerindeki her bölümün hak sahipleri üzerine ayrı ayrı kaydedilmesiyle gerçekleşen tapu türüdür. Kat mülkiyetli tapu, mülk sahibinin gayrimenkul üzerindeki bağımsız mülkiyet hakkına sahip olmasını belgeler.
Kat mülkiyetli tapuda, binanın özellikleri yazılır. Binanın yüzölçümü, metrekaresi, niteliği, bağımsız bölümün numarası ve ortak kullanım alanları gibi bilgilere kat mülkiyetli tapuda yer verilir. “Bina inşaatı yasal olarak doğru bir şekilde tamamlanan ve iskan belgesine sahip olan binaların kat irtifakı tapusu, kat mülkiyetli tapuya çevrilir.” Konut kredisi ile mülk almak isteyen kişiler için en uygun tapu türüdür.
3- Hisseli Tapu
Hisseli tapu, herhangi bir mal üzerinde paya sahip olan hissedarların sayılarının ve isimlerinin belli olduğu resmi belgedir. Hisseli tapuda, hissedarların payları toplam alan içerisinde görünmez; yani bu tapu belgesinde hangi alanın kime ait olduğu anlaşılmaz. Taşınmaz üzerinde herkesin ortak bir oranda payı vardır. Oturulan yerlerin ayrımlarını hissedarlar, kendi aralarında yapacakları rıza-i taksim yani bölüştürme işlemi ile yapar.
Hisseli tapuya sahip olan taşınmaz malların değeri diğer mallara oranla daha düşüktür. Bu tapuya sahip olan gayrimenkulün satış işlemlerinde güçlükler yaşanır. Mülk sahibi olmak isteyen kişi, konut kredisi ile hisseli tapuya sahip olan bir mülk almak isterse alamaz. Bankalar hisseli tapuya sahip olan bir mülke kredi vermez.
Mülk sahibi olmak istiyorsanız öncelikle almak istediğiniz mülkün tapu türünü öğrenmeli ve gelecek planlarınızı, yatırımlarınızı buna göre yapmalısınız.